Thumbnail

Rozmowy z Różewiczem

Fragment posłowia dra Józefa Marii Ruszara:

 

„Adresat zmarł”. Tak zaczyna się pierwszy szkic Tadeusza Różewicza (Zostanie po mnie pusty pokój) poświęcony „Staremu Poecie”, czyli Leopoldowi Staffowi. Jest to wspomnienie wieloletniej przyjaźni i opowieść o dniu, w którym młody jeszcze poeta dowiaduje się o śmierci nestora polskiej poezji. Zostawmy na chwilę kwestie „młodości” i „starości”, bo to rzecz do pewnego stopnia umowna. W jednym ze wspomnień Różewicz nagle zdaje sobie sprawę, że pisze o zmarłym przyjacielu jako o „starym poecie”, a czyni to, będąc… w jego wieku. Wszystkie te wypowiedzi, opublikowane w zbiorze Przygotowanie do wieczoru autorskiego, przywołuję, aby ukazać paralelę między dwoma spotkaniami – bardzo różnymi, ale przecież podobnymi dzięki zbieżności wyników, skoro w obu wypadkach owocem jest poetycka korespondencja. Dodajmy, że mowa o rozmowie w dosłownym sensie spóźnionej. Ale przecież poetyckie dialogi odbywają się poza czasem, mimo że zostały naznaczone konkretną datą, a także określonym miejscem w biografii. Różewicz prowadzi poetycki dialog z autorem Wikliny, Jan Polkowski rozmawia z twórcą Niepokoju, a czasami pojawia się jeszcze ktoś czwarty – jak Czesław Miłosz – choćby w tle prowadzonej rozmowy.

 

Dominantą tej rozmowy jest kwestia słowa: jego kreacyjnej mocy, możliwości i źródeł. Rozważany jest stosunek mowy do prawdy, miłości i Boga, wolności i kłamstwa, ciszy i hałasu, wypowiedzi i milczenia, języka światła i ciemności. Prezentowany tom porusza kwestie związane z poetyką i rolą poezji. Rozmową – ciągnącą się od wielu lat, a zintensyfikowaną w roku 2018 – kierują jednocześnie fascynacja i sprzeciw. Jeśli jednak lektura pozostawia czytelnika w poczuciu szacunku, to niewątpliwie z powodu powagi sporu. Nie ma w nim „pobłażania / dla frywolności form”. Poeci chcą wiedzieć, jak naprawdę jest.

 


 

Jan Polkowski (1953) – poeta, prozaik, publicysta.

 

Twórczość

Poezja:

– To nie jest poezja, Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA, Warszawa 1980
– Oddychaj głęboko, ABC, Kraków 1981
– Ogień. Z notatek 1982–1983, Półka Poetów, Kraków 1983
– Drzewa. Wiersze 1983–1987, Oficyna Literacka, Kraków 1987
– Elegie z Tymowskich Gór 1987–1989, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2008
– Cantus, Wydawnictwa a5, Kraków 2009
– Cień, Wydawnictwo Znak, Kraków 2010
– Głosy, Biblioteka „Toposu”, Sopot 2012
– Gorzka godzina, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2015
– Pochód duchów, Biblioteka „Toposu”, Sopot 2018

Proza:

– Ślady krwi. Przypadki Henryka Harsynowicza, Wydawnictwo M, Kraków 2013 

Publicystyka:

– Polska, moja miłość, Wydawnictwo Pro Patria, Warszawa 2014 

Spis treści
Rozwiń wszystko
  1. Spis wierszy Jana Polkowskiego i Tadeusza Różewicza:

  2. Jan Polkowski

    1. *** Stary poeta w grubych szkłach

    2. *** Ptaki przelatują przeze mnie

    3. *** Poeta w czasie pisania

    4. *** Wiersze przychodzą gdy dryfuję

    5. *** Istnieję w słowie

    6. *** Stary poeta rozmawia już tylko z umarłymi

    7. *** Piszę ten wiersz

    8. *** Stary człowiek / zwleka z narodzinami

    9. *** Twoją przeźroczystą biel

    10. *** Poeta mówi do siebie

    11. *** Gwar deszczu

    12. *** Poezja to zapas słów

    13. *** Rozrasta się we mnie

    14. *** To co tkwi we mnie

    15. *** Śmietnik to słownik klęsk

    16. *** Kładę głowę na ziemi

    17. *** Słowo wnika wszędzie

    18. *** Jestem językiem

    19. *** Porzucony opadam na dno

    20. *** Nic się nie zbiegnie w jedno

  3. Tadeusz Różewicz

    1. Śmiech

    2. Poeta w czasie pisania

    3. *** Próbowałem sobie przypomnieć

    4. Poeta emeritus

    5. Wiersz pisany o świcie

    6. To jednak co trwa ustanowione jest przez poetów

    7. Szkic do erotyku współczesnego

    8. Reedukacja

    9. Obcy

    10. Nazywam milczeniem

    11. Pierwsze jest ukryte

    12. „poeta śmietników jest bliżej prawdy”

    13. Nie kładź mi rąk na sercu

    14. *** na początku / jest słowo

    15. Unde malum

    16. Możliwe

    17. Spóźniona odpowiedź

Thumbnail