J.A. Kłoczowski  OP - Język religijny: semantyka i pragmatyka

Ojciec profesor Jan Andrzej Kłoczowski stawia tezę, że nie istnieje "język religijny" w sensie ścisłym. Używając tego terminu, mamy na myśli religijne użycie języka - o jego religijnym charakterze decyduje konteksty sytuacyjny. Ściślej rzecz ujmując, "język religijny jest to język, którym posługuje się człowiek w sytuacji religijnej". Jest on przy tym narzędziem poznania - innego niż poznanie naukowe, ale koniecznego do uwzględnienia w fenomenologii języka. Próbując dokonać wstępnego, fenomenologicznego opisu bogactwa języka, jakim posługuje się człowiek religijny, zawężając jego zakres do języka Biblii, wymienia prelegent takie formy jak opowiadania biblijne, przepisy Tory oraz słowo prorockie. Analizując sposoby interpretowania tegoż języka, przedstawia zaś następujące stopnie egzegezy: interpretację dosłowną (literalną), interpretację alegoryczną oraz wyjaśnienie symboliczne. Dochodzi ostatecznie do wniosku, że poznanie religijne - dokonywane na drodze dialogicznej relacji ze Słowem Objawienia i przy pomocy języka religijnego, nie jest aktem spekulatywnym, ale raczej efektem rytualnej czy też ascetyczno-mistycznej inicjacji, przekształcającej sposób bycia człowieka.

Seminarium odbyło się w ramach realizacji grantu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki „Obrazy Boga, człowieka i świata w literaturze polskiej XX wieku. Interdyscyplinarny projekt literaturoznawczy mający służyć humanistycznej refleksji, która dotyczy odniesień metafizycznych i poszukiwania transcendencji w literaturze”, numer rejestracyjny 11 H 13 0472 82; miejsce realizacji: Instytut Myśli Józefa Tischnera w Krakowie.

Kierownik: dr Józef Maria Ruszar.